Ngày 19/10/2024, tại huyện Sóc Sơn, Tp. Hà Nội, Viện Triết học (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) đã chủ trì, phối hợp cùng Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội tổ chức thành công Hội thảo khoa học quốc tế: “Tư tưởng Phật học Bắc truyền và ảnh hưởng ở Việt Nam”.
Tham dự Hội thảo, về phía Viện Triết học có sự tham dự của PGS.TS. Nguyễn Tài Đông, Viện trưởng Viện Triết học; TS. Trần Tuấn Phong, Phó Viện trưởng Viện Triết học; TS. Vũ Thị Kiều Phương, Phó Viện trưởng Viện Triết học; cùng các Trưởng phòng chuyên môn, các cán bộ nghiên cứu thuộc Viện Triết học.
Về phía Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội có: Hòa Thượng, TS. Thích Thanh Quyết, Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự, Trưởng Ban Giáo dục Phật giáo Trung ương, Viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội; Hòa Thượng, TS. Thích Quảng Tùng, Phó Chủ tịch Hội đồng trị sự, Trưởng Ban Từ thiện xã hội Trung ương, Phó Viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội; Hòa thượng, TS. Thích Thanh Đạt, Uỷ viên thường trực Hội đồng trị sự, Chủ tịch Hội đồng khoa học Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội; GS. Lương Gia Tĩnh, Ủy viên Hội đồng trị sự, Phó Viện trưởng, Trưởng phòng Đào tạo Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội; Đại đức Thích Đạo Mẫn, Chánh Văn phòng Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội; Đại đức Thích Thành Trí, Phụ trách Phòng Sau Đại học Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội; cùng quý vị Tăng Ni thuộc và trực thuộc Học viện Phật giáo Việt Nam tại Hà Nội.
Tới tham dự Hội thảo còn có sự tham gia của nhiều học giả, chuyên gia quốc tế đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Cộng hòa Liên bang Đức và các đại biểu khách mời, các nhà nghiên cứu đến từ nhiều đơn vị sự nghiệp khoa học của Việt Nam như: Bộ Khoa học và Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, Hội Triết học Việt Nam, Viện Nghiên cứu Tôn giáo (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam), Nhà xuất bản Khoa học xã hội (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam), Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam),… cùng nhiều nhà nghiên cứu, giảng viên, học viên, người tham dự quan tâm đến chủ đề của Hội thảo.
Phát biểu chào mừng Hội thảo, Hòa thượng, TS. Thích Thanh Quyết nhiệt liệt chào mừng các vị đại biểu, nhà khoa học đại diện các đơn vị nghiên cứu, các trường đại học trong và ngoài nước đã quan tâm, tham gia Hội thảo. Hòa thượng nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của chủ đề Hội thảo, đồng thời nêu rõ vai trò cùng sức ảnh hưởng của tư tưởng Phật giáo trong đời sống, văn hóa và lịch sử phát triển của dân tộc Việt Nam.
Thay mặt Ban tổ chức hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Tài Đông trình bày báo cáo đề dẫn, trong đó nêu bật lược lịch sử hình thành và quá trình phát triển của Phật giáo Việt Nam dưới sự ảnh hưởng của tư tưởng Phật học Bắc truyền. Phật học Bắc truyền đã có sự gắn bó sâu sắc với lịch sử Việt Nam, phát huy vai trò “Hộ quốc an dân” trong suốt mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc.
PGS.TS. Nguyễn Tài Đông khẳng định tư tưởng Phật học Bắc truyền là một chủ đề lớn, nội dung đa dạng, phong phú. Đặc biệt, tư tưởng Phật học Bắc truyền ở Việt Nam còn nhiều vấn đề cần tiếp tục được nghiên cứu như: Con đường đi của các kinh điển Phật giáo ở Việt Nam; hệ thống kinh sách dịch thuật, chú giải; tư tưởng mật tông ở Việt Nam; vai trò của tư tưởng Phật học Bắc truyền trong hệ thống tư tưởng Phật giáo Việt Nam; ảnh hưởng của tư tưởng Phật học Bắc truyền đến lối sống, văn hóa, tư duy con người Việt Nam thời kỳ này ra sao;… Do vậy, hội thảo là cơ hội để các nhà nghiên cứu, các nhà khoa học cùng nhau trao đổi, thảo luận làm sáng rõ thêm các vấn đề nêu trên, đồng thời cũng là dịp để giao lưu, giới thiệu các thành quả nghiên cứu, phát hiện mới của mình.
Dưới sự điều hành của đoàn chủ trì, Hội thảo diễn ra với hai phiên và 15 báo cáo trình bày. Với gần 40 tham luận gửi về Hội thảo cùng nhiều ý kiến tâm huyết, có hàm lượng tri thức cao về tư tưởng Phật học Bắc truyền, trên tinh thần trao đổi khoa học cởi mở, thắng thắn, dân chủ của các nhà khoa học trong hai phiên Hội thảo diễn ra đã làm sáng tỏ nội dung của Hội thảo ở bốn vấn đề sau: (1) Kinh điển Phật học Bắc truyền và sự lưu truyền, phiên dịch kinh điển Phật học Bắc truyền ở Việt Nam; (2) Nội dung tư tưởng và hệ phái Phật học Bắc truyền ở Việt Nam; (3) Phật học Bắc truyền tại các nước Đông Bắc Á: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc; (4) Dấu ấn, ảnh hưởng của Phật học Bắc truyền trên các lĩnh vực trong đời sống văn hóa, xã hội ở Việt Nam.
